Για τον έλεγχο των ερευνητικών μας υποθέσεων αξιοποιείται η σύγχρονη σχετική ερευνητική βιβλιογραφία και διεξάγεται έρευνα σε επιλεγμένες σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Η μέθοδος δειγματοληψίας που ακολουθείται είναι αυτή της συμπτωματικής δειγματοληψίας. Η έρευνα χωρίζεται στα παρακάτω κύρια μέρη:
- την κατασκευή της αρχικής τράπεζας πρωτότυπων ερωτημάτων για την αξιολόγηση της ΥΣ (90 ερωτήματα)
- την πιλοτική εφαρμογή των πρωτότυπων ερωτημάτων, χωρισμένα σε έξι διακριτά ερωτηματολόγια ανά διάσταση της ΥΣ
- την κύρια έρευνα η οποία θα οδηγήσει στη δημιουργία του εργαλείου αξιολόγησης της ΥΣ DACT
- την επικύρωση του νέου εργαλείου αξιολόγησης ΥΣ DACT
Κατασκευή αρχικής τράπεζας ερωτημάτων αξιολόγησης ΥΣ
Για την δημιουργία του εργαλείου αξιολόγησης δημιουργήθηκε μια τράπεζα θεμάτων (tasks) αξιολόγησης, η οποία απαριθμεί συνολικά 90 ερωτήματα. Τα 90 αυτά ερωτήματα είναι χωρισμένα ανά 15 σε έξι ερωτηματολόγια τα οποία αντιστοιχούν σε έξι διαστάσεις της ΥΣ, όπως αυτές προέκυψαν από τη μελέτη της αντίστοιχης βιβλιογραφίας, και συγκεκριμένα:
- Αλγοριθμική σκέψη (algorithmic thinking) – ALG,
- Αφαίρεση (abstraction) – ABS,
- Αποσύνθεση (decomposition) – DEC,
- Γενίκευση (generalization) – GEN,
- Αξιολόγηση (evaluation) – EVA, και
- Λογική (logic) – LOG
Για τις ανάγκες των ερωτημάτων και με σκοπό την αποδέσμευση από γνωστά προγραμματιστικά περιβάλλοντα, ώστε να αποφύγουμε την ανάγκη εκμάθησης μιας γλώσσας, αλλά και το ενδεχόμενο να υπάρχει πρότερη γνώση, κατασκευάσαμε τον μικρόκοσμο του DACT, ο οποίος είναι δισδιάστατος και απαρτίζεται από αφηρημένες ανθρώπινες μορφές, από βέλη κίνησης των μορφών, από εμπόδια (τοίχους, κουβάδες με μπογιά) και αντικείμενα στόχους (γλάστρα με λουλούδια).
Τα ερωτήματα κατασκευάστηκαν με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία και ελέγχθηκαν ερευνητικά από ειδήμονες,
Πιλοτική εφαρμογή ερωτημάτων αξιολόγησης ΥΣ
Η αρχική τράπεζα θεμάτων αξιολόγησης ΥΣ, χρησιμοποιήθηκε στην πιλοτική έρευνα με τη μορφή των έξι ερωτηματολογίων που αναφέρθηκαν πριν. Σε όλα τα ερωτηματολόγια κλήθηκε να απαντήσει ένας ικανός αριθμός μαθητών/τριών.
Η προσέγγισή μας είναι μικτή, χρησιμοποιούνται δηλαδή τόσο ποσοτικές προσεγγίσεις (ερωτηματολόγια) όσο και ποιοτικές προσεγγίσεις (ημιδομημένες συνεντεύξεις με τους/τις εμπλεκόμενους μαθητές/τριες) αλλά και μέθοδοι καταγραφής και παρατήρησης κατά την διάρκεια των απαντήσεων των ερωτηματολογίων. Έτσι, δημιουργήθηκαν φύλλα για τις ημιδομημένες συνεντεύξεις με τους μαθητές/τριες και αντίστοιχα φύλλα καταγραφής παρατηρήσεων κατά τη διαδικασία των απαντήσεων.
Σκοπός είναι τόσο μέσα από την κατάλληλη στατιστική επεξεργασία, όσο και την ανάλυση των συνεντεύξεων και των παρατηρήσεων, να ανιχνευτούν προβλήματα όπως είναι η κατανόηση του κειμένου τους από τους μαθητές/τριες, ο χρόνος που χρειάζονται για την εφαρμογή τους κ.ά. με σκοπό τη βελτίωσή τους. Έτσι, τροποποιούνται ερωτήματα, καθώς και απορρίπτονται κάποια, ώστε τελικά να προκύψει η τράπεζα ερωτημάτων αξιολόγησης ΥΣ για την κύρια έρευνα.
Κύρια έρευνα – δημιουργία εργαλείου αξιολόγησης ΥΣ DACT
Στο στάδιο αυτό χρησιμοποιήθηκε μεγάλος αριθμός μαθητών/τριών οι οποίοι/ες συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια. Χρησιμοποιήθηκαν αντίστοιχα οι ημιδομημένες συνεντεύξεις και η παρατήρηση κατά τη διάρκεια συμπλήρωσης των απαντήσεών τους.
Οι απαντήσεις ελέγχτηκαν στατιστικά στο SPSS και από την ερευνητική διαδικασία προέκυψε το τελικό εργαλείο αξιολόγησης ΥΣ DACT, το οποίο περιέχει 36 ερωτήματα.
Επικύρωση εργαλείου αξιολόγησης ΥΣ DACT
Στο τελευταίο στάδιο αυτό επικυρώθηκε ερευνητικά το νέο εργαλείο αξιολόγησης ΥΣ. Για το σκοπό αυτό μεταφράστηκε και προσαρμόστηκε στα ελληνικά το εργαλείο Computational Thinking test – CTt. Τα δύο εργαλεία χορηγήθηκαν στο αντίστοιχο ερευνητικό δείγμα και η στατιστική ανάλυση μας έδωσε υψηλή συσχέτιση των δύο εργαλείων.
Έτσι, για την επικύρωση του εργαλείου αξιολόγησης ΥΣ DACT ελέγχθηκε η εσωτερική αξιοπιστία, η φαινομενική εγκυρότητα και η συντρέχουσα εγκυρότητα.
Ερευνητικά εργαλεία
Όλα τα ερωτήματα, τόσο της αρχικής τράπεζας (πιλοτική έρευνα), όσο και της κύριας έρευνας, του τελικού εργαλείου αξιολόγησης DACT, αλλά και της προσαρμογής στα ελληνικά του CTt, σχεδιάστηκαν και είναι διαθέσιμα σε μορφή:
- Microsoft Word για την επεξεργασία
- PDF για την έντυπη (εκτυπωμένη) χορήγηση
- Φόρμας Google για την ηλεκτρονική χορήγηση μέσω διαδικτύου
ενώ για τη χρήση των ερωτηματολογίων δημιουργήθηκαν αυτοματοποιημένοι κωδικοί για τους συμμετέχοντες, οι οποίοι διασφάλισαν την μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση, την σύνδεση των επιμέρους ερωτηματολογίων αλλά και την αποφυγή λαθών και την ευκολότερη και γρηγορότερη επεξεργασία των δεδομένων.